Kültür ve Tarih

Lefkoşa şehri kentleşme açısından iki bölüme ayrılır, bunlar eski Lefkoşa (surların içindeki bölge) ve yeni Lefkoşa'dır (surların dışı). Eski Lefkoşa'da yollar dardır ve çıkmaz sokaklar mevcuttur. Yeni Lefkoşa'daysa, daha geniş bir alanda dikey ve yatay gelişme daha fazladır. Kavşaklar ve yollar geniştir, parklar daha büyük yerler kaplar.

Osmanlı döneminde Lefkoşa'da Rumlar ve Türkler bazı mahallelerde karışık, bazı mahallelerde ise birinin çoğunluk olduğu bir biçimde yaşamıştır. Türk mahallelerinde camilere, Rum mahallelerinde kiliselere rastlanabilir. Ermeniler de şehirde yaşamaktaydı, eskiden Köşklüçiftlik'te yaşayan Ermenilerin evlerinin tamamı kesme taştan yapılmış olup kendilerine özgü mimarileri vardı. Eski Lefkoşa'daki evlerde cumba yaygın bir özelliktir. Büyük Han, adadaki en gelişmiş mimari eserlerden biri olup günümüzde sergiler, antika ve geleneksel eşya satışı, gölge oyunları gibi çeşitli etkinliklerin yer aldığı bir kültürel merkezdir.

Lefkoşa'nın Yeşil Hat'tın güneyinde kalan kesiminde on dört müze vardır. Kıbrıs Müzesi 1888'de kurulmuş olup adanın her tarafından getirilmiş olan yüzlerce arkeolojik eser sergilenmektedir. Osmanlı döneminde Divan için çevirmenlik yapan Hadjigeorgakis Kornesios'un 1793'te yapılmış olan evi etnografya müzesi olarak kullanılmaktadır. Şehrin kuzey kesiminde ise müze sayısı altıdır. Derviş Paşa Konağı bir etnografya müzesi olarak kullanılmaktadır.

Şehrin güneyinde pek çok tiyatro bulunmakla beraber Kıbrıs Tiyatro Kurumu'nun merkezi Lefkoşa'dadır. 2000'li yıllarda inşa edilen Devlet Tiyatro Binası eskiden yetersiz tesislerden dolayı sıkıntı çeken bu kuruma ev sahipliği yapmakta olup başka bir tiyatro organizasyonu tarafından kullanılmasına izin verilmemektedir. 1967'de inşa edilen Lefkoşa Belediyesi Tiyatrosu ise 1220 kişi kapasitelidir. Kuzeyde ise Kıbrıs Türk Devlet Tiyatrosu oyunlar oynamakta ve turneler düzenlemekte; fakat bir salonu bulunmamaktadır. Yine kuzeyde 1980 yılında kurulmuş olan Lefkoşa Belediye Tiyatrosu bulunmaktadır. Lefkoşa Türk Belediyesi ile Lefkoşa Belediye Tiyatroları'nın ortaklaşa düzenlediği Kıbrıs Tiyatro Festivali, İstanbul Şehir Tiyatroları gibi kurumların katıldığı büyük bir organizasyon olup, tüm bunlar sadece iki salonda düzenlenebilmektedir.

Şehrin güney kesiminde on dokuz tane sinema bulunmakta olup, bunların altısı K Cineplex adlı bir şirkete, on üçü ise diğer şirketlere aittir. Şehrin kuzeyinde ise sinema sayısı dörttür.